خواندن و نوشتن؛ روش های کاربردی مطالعه برای کودکان اوتیسم

۱. زمان زیادی را به کتاب خواندن با کودکتان اختصاص دهید!

در درجه نخست بیش از هر چیز دیگری، توصیه می‌کنم زمان زیادی را به کتاب خواندن با کودکتان اختصاص دهید. می‌دانیم که کتاب خواندن با کودکان به بهبود مهارت‌های زبانی و توانایی خواندن آن‌ها کمک می‌کند.

یکی از مهم‌ترین رویکردهای سودمند کتابخوانی در کنار یکدیگر این است که در هنگام این کار، گفت‌وگوهایی میان کودک و بزرگ‌سال شکل می‌گیرد.

۲. خواندن تعاملی غیرکلامی

همان‌طور که برای کودک اوتیسمی کتاب می‌خوانید، به او فرصت‌هایی دهید که به صورت غیرکلامی تعامل برقرار کند. در ادامه به چند فعالیتی که می‌توانید هنگام خواندن با هم انجام بدهید، اشاره می‌کنیم:

• انگشتتان را درست زیر متنی که در حال خواندن آن هستید، قرار دهید. سپس از کودک بخواهید که او هم همان کار را انجام دهد.

• از کودکتان بخواهید که وقتی صفحه تمام شد، آن را ورق بزند.

• به کودکتان تعدادی نشان کتاب بدهید که او بتواند با آن از بسته شدن کتاب جلوگیری کند.

• به او فرصت دهید آنچه را که شخصیت‌های داستان انجام می‌دهند، تقلید کند.

۳. از راه ارتباط مشارکتی درباره داستان گفت‌وگو کنید

برای نمونه اگر کتابی درباره جشن تولد برایش می‌خوانید،علائم و سمبل‌هایی مربوط به «جشن»، «کادو»، «کیک» و «بادکنک» را  دانلود کنید.

وقتی در داستان یا کتاب مورد نظر به آن واژه‌ها رسیدید، بتوانید از آن تصویرها و نشانه‌ها استفاده کنید. با کودک درباره شخصیت‌های داستان و کارهایی که انجام می‌دهند، گفت‌وگو کنید.

دستگاه‌های AAC فرصت‌های زیادی را برای بالا بردن سواد خواندن و نوشتن در اختیار کاربر قرار می‌دهند.

اطمینان حاصل کنید که دستگاه برای نشان دادن واژه‌هایی که با هر تصویر و نشانه می‌آید، تنظیم شده است. این کار به کودک شما کمک می‌کند که کلمات نوشته‌شده را به موضوع‌ها و فعالیت‌ها پیوند دهد.

۴. خواندن و نوشتن با ابزار تولید صدا

تایپ روی دستگاه مولد صدا یک راه شگفت‌انگیز دیگر برای تقویت سواد کودک است. من با کودکانی کارکرده‌ام که از نظر گفتاری کم‌توان بوده‌اند اما وقتی می‌دیدند که روی دستگاهشان واژه‌های جدید را می‌نویسم، ناگهان آن‌ها نیز شروع می‌کردند به انتخاب علامت‌های خودشان و تایپ کردن آنچه می‌خواستند به من بگویند.
به تدریج مقدار تصویرهای همراه را کم کنید و به تعداد واژه‌های متن بیافزایید. هدف شما در نهایت باید حذف کامل تصویرها باشد.

اگرچه کودک اوتیسمی ممکن است هنوز قادر به تایپ کردن یا هجی واژه‌ها نباشد، اما به او اجازه دهید که شما را هنگام نوشتن واژه‌ها روی دستگاه تماشا کند. به او توضیح دهید که مشغول انجام چه کاری هستید.

شما هیچ‌وقت نمی‌دانید که چه زمانی او شما را شگفت‌زده می‌کند و نوشتن واژه‌هایی را آغاز می‌کند که قصد داشت بر زبان بیاورد.

۵. هر وقت با هم بیرون بودید هم، خواندن و نوشتن را تمرین کنید

من هم‌چنین تشویقتان می‌کنم که با کودک دارای اوتیسم خود علامت‌ها و نشانه‌ها را بخوانید (بخصوص علامت‌های مرتبط با ایمنی را ). این کار می‌تواند هنگام قدم زدن یا ماشین‌سواری در محله‌تان تبدیل به یکی از کارهای عادی روزمره شما و کودکتان شود.

برای نمونه یکی از علائم مهمی که می‌توانید بخوانید، علامت توقف است. همین کار را می‌توانید با چراغ راهنمای خیابان یا علائمی انجام دهید که به کودکتان در شناسایی محل سکونتتان کمک می‌کند. پس از آن به سراغ خط‌کشی عابر پیاده بروید و سپس علائم ورود و خروج به مکان‌ها را تمرین کنید. سعی کنید از محیط پیرامونتان ایده بگیرید.

نویسنده: محدثه پورتقی

برای مشاهده دیگر مقالات میتوانید از بخش پژوهشکده انجمن اوتیسم اقدام کنید